\r\n\r\n Қаныққан бір атомды спирттердің қасиеттері\r\n\r\n \r\n\r\nБілімділік:\r\n\r\nҚаныққан бір атомды спирттердің физикалық, химиялық қасиеттерінің құрылысына байланыстылығын түсіндіре отырып, білім қалыптастыру.\r\n\r\nДамытушылық:\r\n\r\nСпирттер туралы білімдерін жетілдіре келе, іскерлік дағдылары мен қабілеттерін дамытып,білімге деген қызығушылығын, өз бетімен жұмыс істеу дағдыларын арттыру.\r\n\r\nТәрбиелік:\r\n\r\nӨздерінің қабілет, мүмкіндіктерін ажырата келе, ізденіспен еңбектеніп, жеке тұлға екенін сезіне білу.\r\n\r\nСабақтың көрнекілігі:\r\n\r\nСабақ материалдары мен тапсырмалары интерактивті тақтада орындалады, слайд дискілері\r\n\r\nСабақтың түрі: Аралас\r\n\r\nСабақтың әдісі: Деңгейлеп саралай оқыту, жеке, дамыта оқыту, баяндау.\r\n\r\n \r\n\r\n Сабақтың жүру барысы:\r\n
- \r\n
- Үй тапсырмасын тексеру:
\r\n
\r\n«Қаныққан бір атомды спирттерді алу жолдары»\r\n\r\n Деңгейлік тапсырмалар\r\n\r\nI-деңгей\r\n
- \r\n
- Қайсысы бір атомды спирттерді өнеркәсіпте алудың жолы емес
\r\n
\r\n а) Көмірсутектердің моногалоген туындыларын сілті қатысында гидролиздеу\r\n\r\n б) Құрамында қанты бар заттарды ашытқы ферменті қатысында ашыту\r\n\r\nв) Альдегидтерді тотықсыздандыру\r\n\r\nг) Этиленді көмірсутектерді гидратациялау\r\n\r\nд) Кетонды тотықсыздандырғанда спирт түзіледі\r\n\r\nII-деңгей\r\n
- \r\n
- Пропил спиртін көмірсутектердің моногалогентуындысын гидролиздеп алудың реакция теңдеуін жаз.
- Реакция нәтижесінде алынған спирттің атын атап, нешіншілік спирт екенін жаз.
\r\n
\r\n
\r\nCH3 – CH2 – CH2– OH CH3 – CH2 – CH2– OH\r\n\r\nIII-деңгей\r\n
- \r\n
- 1-бромпропанның спирт алудың реакция теңдеуін жазып, алынған спиртті халықаралық жүйе бойынша атау.
- 33,6 литр /қ.ж/ этиленді гидратациялағанда түзілетін этанолдың массасын есепте.
\r\n
\r\n
\r\nII.Жаңа сабақты түсіндіру\r\n\r\n Нені білу керек?\r\n
- \r\n
- Бір атомды спирттердің физикалық қасиеттері / кесте бойынша түсіндіріледі /
- Құрылысы / тақтамен жұмыс /
\r\n
\r\n
\r\n -спирттер – полюсті қосылыстар\r\n
- \r\n
- Химиялық қасиеттері
- Спирт- әлсіз қышқыл біріншілік > екіншілік > үшіншілік
\r\n
\r\n
\r\n— Белсенді метелдармен\r\n\r\n— карбон қышқылдарымен\r\n\r\n— индикаторға әсер етпеді\r\n\r\n— галогенсутектермен\r\n\r\n— дегидрация\r\n\r\nIII.Тотығу реакциялары.\r\n
- \r\n
- Тотықтырғыш
- Тотығады – мыс /II/ оксидімен тотығуы – сапалық реакция
- Жанады
\r\n
\r\n
\r\n
\r\nIII. Білімді меңгергенін тексеру\r\n\r\nТренинг ойыны (сенесің бе, сенбейсің бе ?) /химиялық диктант жазады/\r\n
- \r\n
- Спирттер суда ерігіштігі молекулалық массасына байланысты болатын сұйық, қатты заттар
- Қ.t мен б.t- сәйкесті көмірсутектерден жоғары, себеп молекулааралық сутектік байланыс болады.
- Спирттер полюссіз қосылыстар
- Спирттер күшті қышқылдар, индикаторға әсер етеді.
- Белсенді металдармен орынбасу реакциясына түсіп, алкоголяттар түзеді.
- Карбон қышқылдармен әрекеттескенде күрделі эфир түзеді.
- Дегидрация реакциясы t байланысты жүреді, t >140 C болса алкендер түзіледі.
- Дегидрация реакциясы 2- шілік, 3- шілік спирттерде қиын жүреді
- Тотықтырғыш әсерінен түрліше тотығып бірде альдегид, бірде кетон түзеді.
- Біріншілік спирттерде сапалық реактив CuО, реакция белгісі өткір иіс, қызыл түсті тұнба.
- Спирттердің бәрі көгілдір жалын мен күйе түзе жанады.
- Спирттер галоген сутекпен әрекеттескенде алкен түзеді.
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n \r\n\r\nЖауабы:\r\n\r\n1 иә, 2 иә, 3жоқ, 4жоқ, 5иә, 6иә, 7иә, 8жоқ, 9иә, 10иә, 11жоқ, 12иә\r\n
- \r\n
- Білімді бекіту.
\r\n
\r\nДеңгейлік тапсырмалар\r\n\r\n \r\n\r\nI-деңгей\r\n\r\n1) Спирттер … және … агрегаттық күйде болады.\r\n\r\n2) С-С аралығындағы спирттер … , ал С бастап … заттар\r\n\r\n3) Спирттердің молекулалық массалары өсуіне қарай суда ерігіштігі …, ал балқу, қайнау температуралары … , себеп спирттерде молекулалық … байланыс болады.\r\n\r\n \r\n\r\nII—деңгей\r\n\r\n1) Спирттер полюсті қосылыстар, себебі О-Н пен С-ОН арасындағы байланыстар:\r\n\r\n а) полюсті б) полюссіз в) сутекті\r\n\r\n2) О←Н байланысының полюстілігі С→О байланысына қарағанда:\r\n\r\n а) кем б) жоғары в) тең\r\n\r\n3) Спирттер белсенді металдармен қышқыл түрінде әрекеттеседі, себеп:\r\n\r\n а) «ОН» тобындағы «Н» қозғалтқыш\r\n\r\n б) көмірсутек радикалындағы «Н» қозғалтқыш\r\n\r\n в) «Н» атомына байланысты емес\r\n\r\n \r\n\r\nIII-деңгей\r\n\r\n1) Пропил спиртінің бромсутекпен әрекеттесуінің реакция теңдеуін жазып, түзілген затты атау.\r\n\r\n2) Сірке қышқылының метал эфирін алудың реакция теңдеуін жазып, қай спирт екенін анықтау.\r\n\r\n3) Бір спиртті дегидрациялағанда пропен түзіледі, реакция теңдеуін жазып, қай спирт екенін анықтау.\r\n\r\nV.Үйге тапсырта: §8.3 №7, 10, 11, 12, 13\r\n
- \r\n
- Бағалау үшін бағалау кестесі жүргізіледі.
\r\n
