Оқушының білімін арттырып, есепті оңай әрі тез шығаруға мүмкіндік беретін есептер жинағы. Ұстаздарға әдістемелік көмек ретінде ұсынылып отыр.
- Күшіктер мен үйрек балапандарының 42 аяғы мен 12 басы бар. Қанша үйрек балапаны және қанша күшік бар?
- Үш дүкенде 5500 кг кант бар. Екінші дүкенде біріншіге қарағанда 3 есе артық, үшіншіде біріншіге қарағанда 500 кг артық. Әр дүкенде неше кг қант бар?
- Қарт шал базарға жұмыртқа сатуға барды . Көршісі шалдан : -Неше жұмыртға әкелдің деп сұрады? .Сонда шал төмендегідей жауап берді . Себетте бірнеше жұмыртқа бар.Егер екі — екіден қойсам ,біреуі артық қалады, егер де үш-үштен қойсам , тағы да біреуі артық қалады , ал егер төрт-төрттен қойсам онда да біреуі артық қалады, бес-бестен қойсам ,біреуі артық қалады,алты-алтыдан қойсам да біреуі артық қалады . Егер жеті -жетіден қойсам онда ешқандай жұмыртқа артық болмайды.Сонда менің себетімде неше жұмыртқа бар.
- Үш турист бірге тамақтанбақшы болды. Біріншісі 2 бөлке нан берді,екіншісі 3 бөлке нан,ал үшіншісі 50тенге берді. Осы ақшадан біріншісі қанша және екіншісі қанша алу керек?
- 100 турист келді. Олардың 10 адамы агылшынша да, французша да білмейді. 75 адам агылшынша біледі, 83 адамы французша біледі. Неше турист екі тілді де біледі?
- Майрада Ғалияға қарағанда 15 құттықтау хат кем болды. Қыздарға тағы 6 құттықтау хат сыйлады. Ғалияның құттықтау хаты Майраға қарағанда 2 есе артты. Қыздарда алғашқыда қанша құттықтау хаты болған?
- Бірінші бидонда екіншіге қарағанда 3 есе артық сүт болған. Бірінші бидонға 6 литр сүт, екінші бидонға 7л сүт құйғаннан кейін,бірінші бидонда екінші бидонға қарағанда 2 есе артық сүт болды. Әрбір бидонда неше литр сүт болған.
- Бұл отбасында 12 бала. Анасы балдарына 70 алма әкелді . Анасы әкелген алмалардың жартысын қыздарына бөліп бергенде ,әрқайсысы бірдей алма алды, қалған алмалардаң жартысын ұлдарына бөліп берді,онда да ұлдарына тепе-тең алмадан тиді.Бірақ әрбір ер бала әрбір қыздан екі алма артық алды. Сонда бұл отбасында неше ұл,неше қыз бар.
- Екі ыдыста 540 литр су. Бірінші ыдыстан минутына 25 литр су ағады, екіншіден минутына 15 литр су ағады неше минутта кейін біреуінде екінішісіне қарағанда 6 есе көп ағады?
- Ит пен торай 5 жәшіктің салмағына тең. Торайдың салмағы 4 мысықтың салмағына тең. Екі мысық және торай 3 жәшіктің салмағына тең. Неше мысық бір иттің салмағына тең?
- Үш кесек металды ерітті. Бірінші кесектің салмағы екіншіден 6кг артық,екіншінің салмағы үшіншінің салмағынан 2 есе артық.Үшіншінің салмағы біріншінің салмағынан 3 есе кем. Әр кесектегі металдың салмағын тап.
- Дүкеншіде картопты 3кг-дық және 5 кг- дық дорбаларға салды. Барлығы 24 дорба болды. 5кг-дық дорбалардың салмағы 3кг – дық дорбалардың салмағына тең. 3 кг – дық дорба нешеу?
- 10 өріктің массасы 3 алма мен 1 алмұрттың массасына тең. Ал 6 өрік пен 1 алманың массасы 1 алмұрттың массасына тең. Қанша өрік 1 алмұрттың массасына тең?
- Қоймада 5 бөшке толық бензин, 11 бөшке жартылай бензин және 8 бос бөшке бар. Үш мекемеге бөшкені де, бензинді де қалай тең етіп бөліп беруге болады?
- Кітап дүкенінде екі сөреде 96 кітап болды. Бірінші сөреден екінші сөреге 9 кітапты қойды, ал екінші сөреден 14 кітапты сатты. Сонда екі сөреде кітаптың саны теңесті. Алғашқы рет әр сөреде қанша кітап болған?
- Қабырға сағаты әр бүтін сағат сайын,сол сағат санымен және әр жарты сағат сайын 1 рет көкектейді. Сонда тәулігіне барлығы неше рет көкектейді?
- Сыныптағы оқушылардың 1 бөлігі «5» алды, 1 бөлігі «4» алды, тең жартысы «3» алды, қалғандары «2» алды. Неше оқушы «2» алды?
- Ұлы туғанда шешесі 21 жаста болды. Егер 1969 жылы ұлы шешесінен 4,5 есе кіші болса, 1986 жылы шешесі мен баласы неше жаста болады?
- Үш бала конструктор сатып алды. Бірінші баланың төлеген акшасының жартысы екінші бала төлеген ақшасының 1 бөлігі. Үшінші бала біріншіден екі есе артық төледі. Үшінші бала екінші ден 96 теңге артық төлесе конструктор қанша тұрады?
Пайдаланылған әдебиет:
- Ә. Наурызбайқызы,Қ Әубәкірқызы,С Мұқанбетқызы Математикадан дидактикалық материалдар мен ойындар және қызықты тапсырмалар.