Мақсаты: Оқушыларға мектептегі гимнастиканың, денешынықтырудың, спорттың жас ұрпақты тәрбиелеудегі жаттығулардың дұрыс орындалуын қадағалау, Қалыптастыру\r\nТәрбиелілігі: Денсаулығы мықты, рухани сергек, Отанды қорғауға және ұзақ уақыт шығармашылық еңбеңкекке жарамды ұрпақ тәрбиелеу\r\nҚажетті құралдар: Спорттық снарядттар, маты. Кіші ағаш аттар. Брусья\r\nСабақтың өткізілетін орны: Спорт бөлмесі\r\nУақыты : 45\r\nСабақтың барысы:\r\nДайындық бөлімі: 12\r\n\r\n№ Сабақтың мазмұны Уақыт мөлшері Жалпы әдістемелік нұсқаулар\r\n1 Оқушыларды сапқа тұрғызу, кезекші мәліметі сәлемдесу, спорттық киімдерін тексеру 1’30» Оқушылардың сапта дұрыс тұруын бақылау\r\n2 Сабақтың тақырыбын мақсатын таныстыру 30″\r\n\r\n3 Саптық жаттығулар орындағы бұрылыстар.\r\nҚозғалыста 1,2,3 лекпен жүру \r\n2′ Саптық жаттығулардың дұрыс орындалуын қадағалау\r\n4 Адымдап жүру\r\nА) аяқтың ұшымен\r\nӘ) аяқтың сырты және іш жағымен\r\nБ)өкшемен жүру\r\nВ) отырып жүру \r\n2′ Жаттығуды орындау барысында қолдың, аяқтың қозғалысына мән беру\r\n5 Жәй жүгіру 2′ \r\n6 Жүгіру жаттығуларын орындау Жаттығудың дұрыс орындалуын қадағалау\r\n7 Секіру жаттығуларын орындау\r\n\r\n8\r\nТынысты қалыпқа түсіру жаттығулары\r\n\r\n2′ Тынысты қалыпқа түсіру жаттығуларын орындау кезінде дұрыс орындалуын қадағалау\r\n\r\n9 Жалпы дамыту жаттығулары\r\nА) Желке иық және қол бұлшық еттеріне жаттығу жасау\r\nӘ) Арқа, бел бұлшық еттеріне жаттығулар жасау\r\nБ) Аяқ бұлшық еттеріне жаттығулар жасау\r\n\r\n3′ Тынысты қалыпқа түсіру жаттығуларын орындау кезінде дұрыс орындалуын қадағалау\r\n\r\nЖалпы дамыту жаттығуларының әртүрлі орындалуын, оқушылардың не барынша бірдей, бір бағытта дұрыс орындалуын қадағалау\r\nНегізгі бөлім 28′\r\n1 Гимнастикалық қабырғадағы жаттығулар\r\nА) арқаны қабырғаға қаратып, асылып тұру аяқты бүгіп, тізені маңдайға тигізу керек\r\nБ) Аяқты көлденең қалыпқа дейін (бұрыш) көтеру, төмен түсірместен аяқтың арасын ашып қайта біріктіру\r\nВ) Қабырғадан бір қадам қашық та тұрып, аяқты кезекпен алға, артқа сілтеу керек\r\n\r\n2 Кіші ағаштан тіреле секіру\r\n130см ер, 120 см қыз\r\nА) Екпін алып жүгіріп келіп, екі аяқпен итеріліп, аяқтың арасын ашып секіру Оқушының «көпіршеден» дұрыс ұшуын, қолды дұрыс қоюуын қадағалау\r\n\r\nҚауіпсыздік ережесін сақтап оқушыларды сақтандыру\r\n\r\n3 Брусьядағы жаттығулар жасау\r\nШынтақтан, қолтықтан ырғалу, тербелу тәсілдерін орындау\r\n\r\nА) Брусьяда бұрыш ұстау 90%\r\n\r\nБ) Шынтақтан тербеліп, аяқты жоғары көтеріп, жинау арқылы аяқты екі жаққа жазып отыру\r\n\r\nВ) Секіріп аяқтың арасын қосу, алға артқа тербеліп секіріп түсу\r\n\r\nГ) Брусья үстінде иықты тіреп аяқты тік көтеру\r\n\r\nД) Жерді шетінен ұстап қолды бүгіп жазу\r\n Аяқтың қозғалысына бақылау жасау\r\n\r\nАяқтың бүгілуін қадағалау\r\n\r\nАяқты басқа қарай жинау серпіліп аяқтың арасын ашу\r\n\r\nҚауіпсіздік ережесін сақтап, спортшыны сақтандыру\r\n\r\nЖаттығудың дұрыс орындалуын қадағалау\r\n\r\nБел темірдегі жаттығулар\r\n А) Белтемірде тартылу\r\nӘ) Бел темірде айналу\r\n Оқушының дұрыс орындалуын бақылау\r\nҚорытынды бөлім 5′\r\n Оқушыларды сапқа тұрғызу\r\nАкробатикалық құрастырмалы жаттығулар орындау 2,3,4 оқушы бірігіп\r\nОқушыларды бағалау\r\nүйге тапсырма Қауіпсіздік шараларын жүзеге асыру\r\n\r\nОқу – дала жиынды сөз ету себебім, мектеп бағдарламасында 11- сынып оқушыларымен 30- сағат ОДЖ өтілуі керек.Олай дейтін себебім біздің Қызылорда облысы. Қазалы ауданында қазіргі кезде орталықтандырған оқу – далалық жиыны өткізілмейді.. Кеңес дәуірі заманында ауданның барлық мектебінің 11- сынып ер балалары Қазалы қаласындағы «Алау» пионер лагерінде 5- күндік дала жиынын өткізіетін еді. Онда оқушыларға барлық жағдай жасалынып, төсек, жататын орын, киім, тамақпен көлікпен қамтамасыз етіліп бір жағы демалып, бір жағы әскери қызметке машықтанып үйретін еді. Оқушылар роталарға бөлініп, әскери жаттығулар жасап, атыс қаруынан атып жаттығып қайтатын.\r\nБірақ осылай болмады екен деп қол қусырып отыруға болмайтынын ескеріп, аудан мектептеріндегі дала жиыны мектептерді топтастырып аймақтарға бөліп өткізіп келе жатыр. Қазақстан Республикасы қарулы Күштерінің бас қолбасшысы Н.Ә. Назарбаевтың «Қазақстан -2030» тратегиясының ең бірінші айқын басымдылығы «Ұлттық қауіпсіздік және территориялық тұтастық» делінген сондықтан бізге, болашақ отан қорғаушы, білімді де батыл ержүрек азаматтарды тәрбиелеу парыз.\r\nЕртеңгі күні автоматты,гранатты, әскери техникаларды ажырата алатын, олардың құрылысы мен ұрыстың қасиетін білетін сарбаз, отан қорғаушылар осы мектеп қабырғасынан бастау алады. Біздің мектебіміздің бітірген көптеген түлектері Қазақстан қарулы Күштері қатарындағы өздерінің азаматтық борышын абыроймен атқарып келіп, оқуына, қызметіне араласып жатыр. Бүгінгі күннің талабы әскери билеті болмаса жұмысқа тұра алмайды. Сондықтан осы мүмкіндікті пайдаланып оқушылардың әскерге, әскери өмірге, Отанының патриоты, қорғаушысы болуға баулуды алғашқы әскери даярлық пәні сабағы. Сыныптан тыс жұмыстар, әсіресе оқу – дала жиыны кезінде ұтымды пайдаланған жөн.\r\n\r\nОқу –дала жиынына берілетін АӘД бғдарламасы бойынша 30 сағатты әр күнге тақырыптарға сәйкестендіріп бөлемін. Соңғы екі жылдан бергі аудан орталығында дала жиынының ашылу салтанаты, жабылу рәсімі, жақын жерде орналасқан мектептің оқушылары «Жеңіс паркінде» бес күн бойы оқу далалық жиынын өткізеді.\r\n Біздің мектебіміздің 11-сынып оқушылары осы іс-шарада Қазақстан Республикасының туын алып жүру, взводының міндетін абыроймен атқарып келеді. Мұнан басқа ескерткіш алдына гүл шоғын қою, құрметті қарауылға тұру рәсімдерін,қол жекпе-жегінен сүңгі-пышақпен,автоматпен ұрыс жүргізу, қорғану тәсілдерінен көрініс көрсетті.\r\nДала жиыны басталған күні оқушыларды сапқа тұрғызып оқу- бағдарламасымен, күн тәртібін, мектеп бұйрығымен, таныстырып қауіпсіздік ережесімен таныстырып оларға қол қойдырып аламын.\r\n Қазақстан қарулы күштері жарғысын өткенде оқушылар сақшы міндетін орындап постыда тұру, тапсыру , қабылдау кезіндегі іс-әрекетін, тәуліктік наряд міндеттерін кезектесіп орындайды.\r\n Ендігі кезек Азаматтық қорғаныс және мед-лық білім негіздері тақырыбына келсек, оқушыларға газтұмылдырық уақытқа кигізіп, жаралыны зембілмен «сегіздікпен» алып жүру тәсілдерін үйретемін. Бұл жерде тағы да айта кететін жайт, мен оқушыларға «Бәрің бірің үшін, бірің бәрің үшін» қағидасын АӘД сабағын оқи бастаған күннен бастап ұстануға үйретемін, сонда қиналған жерде ешқайсысы жеке басын ғана емес, взвод ол жанұясындай екенін ұғынады және болашақта да солай қалыптасады.\r\n Үшінші кезекте әскерде күн режимінің орындалуы болса оқушылар таңертең сағат 7. 30 да мектепке жиналып денешынықтыру, жүгіру, жүгіріп келгеннен кейін белтемірдегі жаттығуларды, брусьядағы жаттығуларды орындайды. Бұл іс- шараны дене тәрбиесі пәні мұғалімі атқарады. \r\n Атыс дайындығы бойынша бағдарламаға сәйкес оқу –жаттығу сабақтары жүргізіледі. Автоматты толық емес бөлшектеу , пневматикалық винтовкадан нысана ату сайыстары, магазин жарақтау сайыстары өткізіледі.\r\n\r\n\r\n Тактикалық дайындық бойынша алатын болсақ, взводты екіге бөліп бірін шабуылға , бірін қорғанысқа үйретіп, жеке оқпана қазуды тапсырамын оқушылар оны қалай жабдықтауды үйренеді. Жауынгердің ұрыстағы іс -әрекеті кезінде бөлімше командирлерінің шеберлігі мен тапқырлығы, оқушылардың дене физикалық көрсеткіші және шыдамдылығы мен төзімділігі жеңіске жеткізуге көп роль атқаратынын көрсетіп түсіндіруге тырысамын. Әскери топографияны да осы тактикалық алаңда өткізуге тырысамын. Жер бедерімен жергілікті заттарды өз керегінше пайдаланып, өзі тұрған орнын дәл анықтап, қарсыластың қаншалықты және қандай жерді басып алғаны туралы баяндай алуын үйретемін. Құлабыз, карта бойынша жылжу, Азимут бойынша жылжу, көкжиек тұстарын анықтау, қолдағы кез келген зат арқылы ара- қашықтықты анықтауға үйретемін.\r\n Тактикалық дайындықтың бір саласы инженерлік бөгеттер, яғни алдынан кездескен табиғи және жасанды бөгеттерден өте білу. Қолдан жасалған кедергінің үстінен, астынан өту, миналанған аймақ , оны залалсыздандыруды үйретемін.
