Мартин Бейеринк

0
3145

Жоспары:\r\n

    \r\n

  1. Кіріспе бөлім
  2. \r\n

\r\n1.1.  М.Бейеринктің биографиясы \r\n

    \r\n

  1. Негізгі бөлім
  2. \r\n

\r\n2.1.  М.Бейеринктің микробиология және вирусология  ғылымының дамуына қосқан үлесі\r\n\r\n2.2.  Ғалымның ашқан жаңалықтары\r\n

    \r\n

  1. Қорытынды бөлім
  2. \r\n

\r\n4.Тақырып бойынша қорытынды сұрақтар\r\n\r\n5.Пайдаланылған әдебиеттерге сілтеме\r\n\r\n 1.Кіріспе.\r\n

    \r\n

  • М.Бейеринктің қысқаша биографиясы. Мартин Вильгелм Бейеринк- голландиялық микробиолог-ботаник. Сонымен қатар вирусология саласында да айтулы еңбектер жазды. 1851 жылы 16 наурызда Нидерландының Амстердам қаласында туылып, 1931 жылы 1 қаңтарда 79 жасында Горселлде қайтас болды. Шетел корреспонденті. Ресей Ғылым Академиясының корреспондент мүшесі(1924ж).СССР Ғылым Академиясының шетелдік құрметті мүшесі(1929ж). Вагенингендегі аграрлық мектепте микробиологиядан оқытушы болып қызмет атқарды. Және кейінірек Делфтта политехникалық жоғарғы мектепте Делфт мектебінің микробиологтарын құрды. 1895 жылдан бастап осы мектепте профессор қызметін атқарды. Лейден университетінің түлегі [1]
  • \r\n

\r\n2.Негізгі бөлім. \r\n\r\n 2.1. М.Бейеринктің микробиология және вирусология  ғылымының дамуына қосқан үлесі \r\n\r\n[3]\r\n\r\nМикроорганизмдердің табиғаттағы рөлі және оның атқаратын қызметі М.Бейерниктің есімімен тығыз байланысты болса, ал С.Н.Виноградский күкірт бактерияларын зерттей келіп, микроорганизмдердің қоректенуінің жаңа- литотрофтық қоректену түрін ашты.  Бұл жағдайда микроорганизмдер энергия көзін бейорганикалық заттарды (аммиак, күкірт, сутек, темірдің шала тотығын) тотықтыру барысында алатындығын анықтады. Сонымен қатар, бактериялардың физиологиялық алуантүрлілігін байқап, олар өсімдіктер мен жануарлар жүргізе алмайтын химиялық өзгерістерді жүзеге асыра алатындығын дәлелдеді. С.Н.Виноградский атмосфералық азотты сіңіре алатын Clostridium туысына жататын бактерияларды тауып, оны анаэорбты, ал М.Бейеринк аэробты Azotobacter туысына жататын бактерияларды анықтады. Осы екі ғалымның зерттеу жұмыстары әр уақытта бір-бірін толықтырып отырды. Олар бактериялардың функциясын анығырақ көріп-білу үшін 1895 жылы элективті (Виноградский) және жинақ (Бейеринк) қоректік орталарын ұсынды. [2]\r\n\r\n2.2. Ғалымның ашқан жаңалықтары\r\n\r\nД.И.Ивановскийден басқа М.Бейерник Голландия ғалымы да темекі теңбіл ауруын зерттейді. Д.И.Ивановский сияқты ол да 1898 жылы белгісіз ауру қоздырғышы бар екенін дәлелдеді. Сонымен қатар жаңа қасиеттерін анықтады- шырынды кептіргенде және спиртпен өңдеп тұнбаға түсіргенде, инфекциялық қасиетін жоғалтпайтындығын байқады. Мұндай ауру қоздырғышты Бейеринк латынша «сontagium vivum fluidum» (сұйық ауру қоздырғыш) деп атады. [2]\r\n\r\nБотаникалық таксон қатарын жасаған авторлардың бірі болып табылады.  Бактериялардың номенклатурасына сәйкес  бұл атау «Beijerinck» деп аталады. [1]\r\n\r\n \r\n\r\n1888 жылы симбиотикалық  азотфиксаторларын тұңғыш ашқандардың бірі. 1901 жылы аэробты  еркін тіршілік  ететін азотфиксаторлардың туысы Azotobacter, сульфатредуциялық  бактериясы Spirillum desulfuricans,жинақтаушы дақыл әдісін ойлап тапты,топырақтық микробиология және микроорганизмдердің топырақ құнарлылығымен байланысын зерттеді.\r\n\r\nОрыс ғалымы Дмитрий  Ивановскиймен қатар Бейеринк вирусологияның негізін салушылырдың бірі болып саналады. Вирус ұғымы 1899 жылы ғылымға алғаш рет голландиялық ғалым Мартин Бейеринк енгізді. 1898 жылы Бейеринк темекі өсімдігіндегі фильтрациялық экстракт бойынша экспериментін қайталады,ол темекі теңбілі ауруының зақымдану эксперименті еді.Бейеринк фильтрацияның темекі теңбілі ауруының қоздырғышы Чамберленнің керамикалық фильтрациясын ұстауға көмектеспейді.Сонымен қатар Бейеринк патоген иесінің клеткасында таралуға және репродуцирленуге қабілетті,бірақ бактерияға сәйкес ерітіндіде өсірілмейді. Жоғарғы атыдағы өсімдіктердің дамуын, микроорганизмдердің тіршілік әрекетін, топырақтану микробиологиясын, табиғаттағы бактериялардың зат айналу ролін зерттеді. Сонымен қатар бактериялардың жаңа түрлерін ашты. Биологиялық азотты фиксацияланған түрлерін қарастырды.  Бейеринк кейде басқалардың жұмысына құрметпен қарады. Роберт Кохтан үйренерім көп деп ойлады. [3]\r\n\r\nӨздігінен бос күйінде тіршілік ететін атмосфера азотын сіңіруші микроорганизмдерге Clostridium, Azotobacter Beijerinkii кейбір спириллалар, күкірт бактериялары, ашытқылар және көкжасыл балдырлар жатады.\r\n\r\nAzotobacter Beijerinkii клеткалары сопақша, ірі, ұштары дөңгелене келетін, қосақтала орналасқан. Клеткалар сыртында капсулалары болады. Ашық жасыл, суда ерімейтін пигмент түзеді. Олар тропикалық топырақтарда кездеседі. Клеткалары таяқша тәрізді. Есейген клеткалар қозғалмайды. [4]\r\n\r\n 3.Қорытынды бөлім\r\n\r\nХІХ ғасырда микроорганизмдердің адам өміріндегі және биосферада атқаратын функциялары, олардың қоректену әдістерінің әр түрлі болатындығы анықталады. Бактериялардың физиологиялық алуантүрлілігін байқап, олар өсімдіктер мен жануарлар жүргізе алмайтын химиялық реакцияларды жүргізе алатындығын көрсетті. [2]\r\n\r\nҚазіргі кезде біз осы ғалымдар қалдырған деректерге сүйене отырып, өзіміздің ғылыми жұмыстарымызды, осы ғылым саласындағы білімімізді тереңдете түсеріміз анық. Болашақ мамандығымыз бойынша білім жетілдіру жолында еңбектерді өз мақсаттарымызға пайдаланып, осы секілді нәтижелі жетістіктерге қол жеткізуіміз үшін үлкен маңызға ие.\r\n\r\n \r\n

    \r\n

  1. Тақырып бойынша сұрақтар
  2. \r\n

  3. М.Бейеринк профессорлық қызметті қай жылдан және қай оқу орнынан бастады?
  4. \r\n

  5. М.Бейеринктің ғылымға енгізген жаңалығын атаңыз?
  6. \r\n

  7. 1898жылы белгісіз ауру қоздырғышын Бейеринк қалай атады?
  8. \r\n

  9. « Azotobacter Beijerinkii»клеткаларына биологиялық сипаттама беріңіз.
  10. \r\n

  11. «Azotobacter Beijerinkii» бактериясының суретін мысал ретінде келтіріңіз.
  12. \r\n

\r\n \r\n\r\n \r\n\r\nПайдаланылған әдебиеттерге сілтеме: \r\n\r\n 1.http://ru.wikipedia.org/wiki/Бейеринк,_Мартин\r\n\r\n2.М.Х.Шығаева, Ә.Т.Қанаев «Микробиология және вирусология». Алматы, «Қазақ университеті» баспасы, 2008ж. (14бет; 83-84бет)\r\n\r\n3.http://www.britannica.com/EBchecked/topic/58881/Martinus-W-Beijerinck\r\n

    \r\n

  1. Н.Шоқанов, С.Сағындықова, Ф.Серікбаева «Микробиология». Алматы, «Арыс баспасы»,2003ж. (103бет)
  2. \r\n


ПІКІР ҚАЛДЫРУ