фотосинтез үдерісін өсімдіктерді жануарлардан ерекшелейді,

фотосинтезге байланысты тәжірибе орындайды.

Тілдік  мақсаттар

Өсімдіктердің жарыққа жауап қайтаруы, көмірқышқыл газын сіңіріп, оттегін бөлетінін білу (3сынып).

Фотосинтез үдерісін білу және түсіну.  Өсімдіктер бөлген оттегінің тірі ағзалар үшін мағызын түсіну. (3 сынып).

Оқушылар орындай алады:

·      Фотосинтез формуласын жазады

·      Фотосинтез үдерісін түсіндіре алады 

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет 

Амандасу. Тайланд халқындай амандасады.

Оқушылардың зейінін сабаққа аудару үшін білімге деген тақпақты оқып береңіз.

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын сыныпқа таныстыру, оқушылармен бірге талдау арқылы зейіндерін шоғырландыру

(С) Оқушыларға «Позиция қабылда» жаттығуын орындауды ұсынамын. Сыныптың қарама қарсы қабырғасы «Ия» және «Жоқ» деп шартты белгімен белгіленген. Мұғалім фотосинтез үдерісі нәтижесінде өсімдіктерді жануардан ерекшелейтін сипаттамаларды тұжырымдама ретінде оқиды.  Оқушылар өз ойларын дәлелдей отырып, бір позицияны таңдайды.

Мұғалім келесі тұжырымдарды қолдана алады.

• Күн-тіршілік көзі. 
• Жануарлар дайын тағаммен қоректенеді.
• Өсімдіктер күн энергиясын пайдаланып, органикалық заттар түзеді. 
• Өсімдіктер дайын органикалық заттарды қажет етпейді

(С) Өсімдіктерде қоректік заттардың түзілуі жайлы бейнебаян\анимациялар тамашалау. Оқушылар анимацияларды тамашалап болғаннан кейін өсімдіктердің қоректену ерекшеліктерінде фотосинтездің маңызын түсіндіреді. 

(Т) Сыныпты екі топқа біріктіріп, емен жаңғағынан алып еменнің қалай өсетінін түсіндіру сұралады. Өз жауаптарын әр топ постер түрінде ұсынады. 

(Ж) Оқушыларға өсімдікке «Күн», «қоректік заттар», «оттегі», «көмірқышқыл газы», «су» деп жазылған сызба ұсынылады. Олар сызбада бағдарлар қою арқылы су, оттегі, көмірқышқыл газының қозғалысын көрсетеді.

(Т)(Э) Балдырлар мысалында оқушыларға фотосинтез үдерісін зерттеу ұсынылады. Ол үшін оқушылармен бірлесіп, мөлдір шыны ыдыстағы балдырдың бір түрін сынып бөлмесінің жарық көп түсетін бөлігіне қойыңыз.  Оттегі газы  көпіршіктерінің бөлінуін бақылаңыз. Содан соң өсімдікті қараңғы жерге қойып, газдың бөлінуін анықтаңыз.  

(Т) (Э)  Оқушыларға су өсімдіктерін шыны құйғы   астына орналастыруды ұсыныңыз. Бір өсімдік дистильденген суға, екінші өсімдік қайнатылған су, үшінші өсімдік краннан алынған су астына орналастырылады.  Әр ыдыстағы бөлінген көпіршіктерді белгілейді. Содан соң қайнаған және дистильденген суға нартий гидрокарбонатының ерітіндісін қосады. Көпіршіктердің бөлінуін белгілейді.

Қайнаған\дистильденген суда көмірқышқыл газы жоқ екенін естен шығармау керек..

Тәжірибеге валлиснерия, элодея, кабомба балдырларын қолдану ұсынылады.

Фотосинтезге көмірқышқыл газы қажеттігін ескеру керек.

(Б) Оқушыларға мұғалім алдын ала флипчартқа жазған немесе экранға көрсеткен тұжырымдамаларды жіктеу ұсыныңыз.  Тұжырымдамалар өсімдіктер мен жануарлардың қоректенуіне байланысты құрылған.

Оқушылар тұжырымдамалармен танысып, оларды өсімдіктер немесе жануарларға қатысты екенін анықтайды.   

Бұл тәжірибе фотосинтезге сыртқы факторлардың әсерінің бар екендігі жыйлы түсініктерді қалыптастыруға көмектеседі.

Тұжырымдарға мысалдар:

·      Жапырақтардың күн энергиясын сіңіруі («Өсімдіктер» тобы);

·      Дайын заттармен қоректену «Жануарлар» тобы).

Биологиядан  афоризмдер бар сайт: http://frazochka.ru/categories/422.html

Анимация өсімдіктердің қоректенуі, ағылшын тілінде:

https://www.youtube.com/watch?v=1gLa5EWn9OI

https://www.youtube.com/watch?v=hwwQU8DBaY8

Фотосинтез жайлы ағылшын тілінде анимация: https://www.youtube.com/watch?v=eo5XndJaz-Y

Фотосинтез жайлы орыс тілінде анимация:

https://www.youtube.com/watch?v=70VgkUFPddc

Фотосинтеза жайлы кескіндер:  http://school-89.narod.ru/rogacheva/fotosintez.htm

Балдырлардағы фотосинтез жайлы бейнебаян: https://www.youtube.com/watch?v=Rl3fiHCI8GU

Фотосинтез жайлы ән:

(http://www.youtube.com/watch?v=wj8TGhcCnxs)

Фотосинтез жайлы видеоанимация: https://www.youtube.com/watch?v=zTjjf3m5LEA

Үй жұмысы

q   Фотосинтез туралы қосымша ақпарат табу

Рефлексия

Жеміс ағашы

«Плюс» — оң әсер еткен фактілерді жазыңыз;
«Минус» — “қолымнан келмей жатыр” немесе “ түсініксіз болып тұрған  ”  сұрағыңызды жазыңыз;

Саралау – оқушыларға қалай  көбірек қолдау көрсетуді  жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру

деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2: Сабақта оқу атмосферасы өте жақсы деңгейде болды,

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2: Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?