Мақсаты:
- Оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыта отырып, болашақ мамандыққа байланысты ұғымдарын тереңдетіп, қызығушылықтарын арттыру. Жұмыстың мазмұнымен, мағынасымен айрықшаланатын мамандық әлемінің түрлілігі туралы түсінік қалыптастыру.
- Оқушылардың бойына жақсы қасиеттерді сіңіру, мамандық таңдай білуге, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Көрнекілік: Плакаттар, слайд.
Сабақтың барысы:
Құрметті ұстаздар, оқушылар, бүгінгі кеш қонақтары! Бүгінгі «Бар мамандық маңызды» атты кешке қош келдіңіздер! Кештің бағдарламасымен таныстырып өтсем, кеш негізі 4 бөлімнен тұрады.
І. Кіріспе.
ІІ. «Бар мамандық маңызды» оқушылардың әдеби – монтажы.
ІІІ. «Біз таңдаған мамандық» — өздері таңдаған мамандық бойынша сайыс өтеді. Бұл бөлім 8 кезеңнен тұрады.
1 – кезең. «Сәлем – сөздің анасы» таныстыру
2 – кезең. «Білекті бірді жығар,
Білімді мыңды жығар» мақал – мәтел сайысы
3 – кезең. «Өнерлі өрге жүзер» өнер сайысы
4 – кезең. Жұмбақ сайысы
5 – кезең. «Болмасаң да ұқсап бақ» көрініс.
6 – кезең. «Ғажайып қап».
7 – кезең. «Сен өскенде кім болғың келеді?»
8 – кезең. Поэзия минуты.
ІV. Қорытынды.
І бөлім. Кіріспе.
Балалар, бүгін біз мамандық туралы әңгімелейміз. Мамандық дегеніміз адамның еңбек қызметінің түрі. Қазірден бастап мамандық таңдау кезінде өздерінің бейімділіктерің мен біліктіліктеріңді білгендерін дұрыс. Әр бала осы кезден бастап неге бейім екенін ажырата білгені жөн. Мамандықтармен неғұрлым ертерек танысып, өзіңді ертерек зерттей бастасаң, соғұрлым мамандық таңдаған кезде аз қателікжасап, еңбекжолдарың жемісті болмақ. Олай болса, осы күннен бастап, әрқайсымыздың болашақта армандаған «Мен осындай болсам екен» деген қиялдаған ойларымызды ортаға салайық. «Бар мамандық маңызды» атты оқушылардың дайындаған түрлі мамандық туралы білетін өлең, тақпақтарына кезек берейік.
Тақпақтары, эсселері.
ІІ бөлім. «Біз таңдаған мамандық».
Бұл сайыс өздері дайындаған мамандық иелері арасында өтеді.
Олай болса, сайысқа қатысушы топтарды ортаға шақырайық.
Жүректерде шоқ бар екенін байқадым,
Бойларыңда от бар екенін байқадым.
Әрқашанда осы шоқты өшірмей,
Жалындатып шарықтандар әрдайым, — деп сайысымызды бастаймыз.
Әділдікпен бұл сайысты байқайтын,
Әділдікті әу бастан ту еткен,
Сайыскерлер өнерін салыстырып,
Әділқазы әділ шешім берсе екен, — дей отырып бүгінгі кештің әділқазы алқасымен таныстырайық.
1 – кезең. «Сәлем – сөздің анасы»
Бірлесіп көрермен қауымдармен,
Ән салайық келешек ару таңмен.
Қазағымның ежелгі әдетімен,
Танысайық өнерлі балдырғанмен.
Әр топ өзін — өзі таныстырады. (Таныстырып болған соң әділқазыдан бағалар сұралады)
2 – кезең. «Білекті бірді, білімді мыңды жығар».
Алдарыңызда мамандықты игеру үшін арнайы білімділікке ұмтылған жас балдырғандар. Олай болса біздің бүгінгі сайыскерлеріміздің білім деңгейлерін көрейік. (Мақал – мәтелдер сайысы.) Ойынның шарты: Мен мақалдың бастапқы қатарын айтамын, келесі жолын топ жалғастырады.
І топ
- Өз үйім …….. (өлең төсегім)
- Батыр туса ел ырысы, ……….. (Жаңбыр жауса жер ырысы)
- Асыл тастан шығады, ……….. (Өнер жастан шығады)
ІІ топ
- Отан ………… (оттан да ыстық)
- Ғылым теңіз, ………… (білім кеме)
- Оқу инемен ………….. (құдық қазғандай)
ІІІ топ
- Өзге елде сұлтан болғанша, ……………………. (өз еліңде ұлтанбол)
- Еңбектің наны тәтті, …………………… (Жалқаудың жаны тәтті)
- Арпа, бидай ас екен, ……………….. (Алтын, күміс тас екен)
VІ топ
- Айран ішкен құтылар, ………………. (Шелек жалаған тұтылар)
- Жүз сомың болғанша, ……………….(Жүз досың болсың)
- Кәсібі бардың ………………… (нәсібі бар)
Талаптың мініп тұлпарын,
Келдім міне жарысқа.
Белгісіз кім ұтары,
Түстік міне сайысқа, — деп бұл бөлімнің жеңімпаздарын анықтайық. Әділқазы алқасынан бағаларын сұрап өтейік.
3 – кезең. «Өнерлі өрге жүзер».
Өнерді үйрен бір – бірлеп,
Ән де шырқа би билеп.
Халық айтса біледі,
Талаптыға нұр жауар,
Өнерлі өрге жүзеді – деп келесі кезекті әр топтың өз өнерлерін көрсетуге береміз.
(Әр топ өнерлерін көрсетіп, әділқазыдан бағалары сұралады)
4 – кезең. Жұмбақ сайсы.
Мен әр топқа 3 жұмбақ жасырам, жаубың сол топ айтады.
5 – кезең. «Болмасаң да ұқсап бақ» деп бүгінгі топтардың таңдаған мамандықтары бойынша мамандық иелеріне ұқсап әр түрлі маман болғанын көре аласыздар.
(Әділқазының бағалары сұралады)
6 – кезең. «Ғажайып қап»
Менің қолымда әр түрлі маман иелеріне қажетті құралдар салынған «ғажайып қап» бар. Сол құрал кімге тиесілі екенін табу керек. Топтың топ басшысы көзін жұмып қаптан бір құралды алады және ол қай мамандық иесіне қажет екенін айтады. Және сол мамандық туралы қысқаша айтып өтеді.
Қапта: бор, кітап, ысқырық, шеге, ұн, картоп, ине – жіп, краска, қасық, хат, ақша, т. б.
7 – кезең. «Сен өскенде кім болғың келеді?»
Осы тақырыпта сурет салады. Таңдаған мамандық туралы соны қысқа айтып өту.
8 – кезең. Поэзия минуты.
Бүгінгі сайысқа байланысты бір шумақ өлең шығару.
Әділқазыдан бағаларын сұрап, жеңімпазды марапаттау.
Қорытынды.
Осымен бүгінгі сайыс өз мәресіне жетті.
Сән салтанат жасайық,
Күй сандықты ашайық.
Бұл сайыста, бұл тойда,
Әннен шашу шашайық
Ән:
Алдымызда ұзақ жол,
Ізденуден талмаңдар.
Қиындыққа мойымай,
Әр мамандық иесі болыңдар.
Садықова Сәнімкул Серікбайқызы
Қызылорда облысы, Арал қаласы №2 Облыстық арнайы санаториялық мектеп-интернатының бастауыш сынып мұғалімі