М.Әуезовтің «Еңлік-Кебек» драмасындағы ғашықтардың жан түршігерлік өліміне әкелген билер шешіміне көзқарасыңыз қандай?

0
1093
Иллюстрация: Freepik.com

Қоғамның қайшылықты даму жолында өздерінің күрделі қырларымен өшпес із қалдырған тұлғалар бар.

Қазақ халқының дүние жүзіне аты мәшһүр ұлы ойшыл-жазушысы, ғалым-ұстазы, мәдениет пен қоғам қайраткері, жаңа заманның жаңа әдебиетінің негізін салушылардың бірі – Мұхтар Әуезов. Оның өмір жолына зер салғанда, мен жалпы өткен кезге көз жүгіртіп, бұрын байқалмаған қажетті жәйттерді тереңірек көруге мүмкіндік алдым.

Мұндай тағдыр халықтың зердесіне нұр құйып, әділеттілік сезімін, ұлттың өзіндік санасын ұштайды. Әуезов мұраға заманнан заманға, ғасырдан ғасырға ұласатаны сөзсіз.

Адамның көркем шығармаларын санайтын болсақ санына жетпейміз. Олардың әрқайсысының мағынасы тереңде жатыр. Қазақстаның мәдениеті мен дәстүрін ашық айқын көрсететін әдеби мұраларының бірі «Еңлік-Кебек» драмасы . Бұл жазушының Қазақ әдебиетіне жаңа сарын, жаңа мазмұн әкелген шоқтығы биік туындысы.

«Еңлік-Кебек» — екі жастың махаббатын жар ететін шығармасы. Ақын поэмасы адам баласының қыр-сырымен сыр шегуден басталып, кісі бойындағы достық, махаббат, ақыл- парасат жайлы толғайды. Шығарманың басты кейіпкерлері ер жүрек Кебек батыр мен сезімдерінің топталуы, шарасыздықтары, екі ортасыңдағы алауыздық баяндалады.

Ескі әдет ғұрыптың қоспағына түскен екі жастың өлімі туралы сөз қозғалуы “Жан қимақ бар, Жар қимақ жоқ” демекші егіз жүрек бірге жан тапсырады. Осы керемет драманы оқыған әрбір азаматтың көкегінде сұрақ туындайды “ Қос ғашықтардың жан түрайгерліс өлеміне ой шонжарлар кінәлі ме?” Менің ойымша билердің шешімі әділетсіз.

Олай дейтін себебім бірін-бірі шынайы сүйген жандар әрқашан бірге болып, бақытты ғұмыр кешуі тиісті. Ал бұл драмада билердің қатыгезімен, солардың жауыздығымен бір шаңырақ жоқ болуы туралы жазылады. Осыңда мен сол замандағы әдет-ғұрыптың, өмірдің екінші жағын аңғардым. “Әдеттен аттаған оңбас” деп бекер айтылмаса керек.

Қорыта айтқанда, Мұхтар Әуезовтың «Еңлік-Кебек» драмасын оқыған әрбір қазақтың қара домалақ баласы өзінің арғы ата-бабаларының салт-дәстүрімен танысады. Осындай керемет туындылармыз ұрпақтан- ұрпаққа таралып, болашақ ұрпаққа жете берсе дегім келеді.

Ұқсас материал: 

  1. М.Әуезовтің «Еңлік-Кебек» драмасындағы сөз бен мінез (характер – адамның ішкі сипаты) жасаудағы шеберлігін дәлелдер арқылы талдап жазыңыз
  2. І.Жансүгіровтың «Құлагер» поэмасындағы «Бай-бай, Құлагерім!..» жақтауындағы ақын мен тұлпар өмірі ажырамас тұтастық па?
  3. С.Сейфуллиннің «Сыр сандық» өлеңіндегі нағыз досқа тән қасиеттерге өз көзқарасыңызды танытып, сыни талдау жасаңыз
  4. «Абай жо­лы» ро­ман-эпо­пея­сы туралы түсінік (І том)
  5. Мәди Бәпиұлының «Қарқаралы»,«Қаракесек» өлеңдері арқылы ақын өмірінің көрінісін талдап жазыңыз
  6. Ақан серінің «Құлагер» өлеңіндегі Құлагердің сипатын талдап жазыңыз
  7. Әсет Найманбайұлының «Салиха-Сәмен» поэмасы мен ғашықтық жырларындағы жігіт сипатын талдап жазыңыз
  8. А. Байтұрсыновтың «Қазақ салты» өлеңіндегі қазақ халқының психологиясын талдап жазыңыз
  9. М.Дулатов автор ретінде «Бақытсыз Жамал» романындағы үстем тап өкілдерін жақтаушы ма, әлде даттаушы ма?
  10. М.Жұмабаевтың «Толқын» өлеңін адам өмірімен байланыста қарауға бола ма? Көзқарасыңызды дəлелдеңіз
  11. Үкілі Ыбырайдың «Қалдырған» өлеңіндегі астарлы ойды талдап жазыңыз
  12. Сал-серілердің (әнші-ақындар) өлеңдеріндегі қыз сипатын жазыңыз
  13. Жаяу Мұсаның қиянатқа жазылған “Ақ сиса” өлеңіндегі оптимистік ой-толғамдарға дәлелдер келтіре жазыңдар
  14. Әнші-ақындардың өлеңдеріндегі серілік табиғатын талдап жазыңыз
  15. Ш.Құдайбердіұлының «Еңлік-Кебек» поэмасындағы Еңліктің қазақ қызына кереғар мінездерін талдап жазыңыз
  16. Асқар Сүлейменовтың өмірі мен қызметі
  17. «Қаһар» романы туралы. Шығарманың тілдік ерекшелігі

ПІКІР ҚАЛДЫРУ