Пайдасы бар, зины одан да зор. Әлем бойынша ең көп таралған онлайн ойындарға демеушілер өз капиталдарынан ақша бөлу арқылы ел қызығушылығын одан әрмен оятуда.

Егер онлайн ойындардына 2005 – 2010 жылдар аралығында ер балалар ғана қызығушылық танытқан болса, қазіргі соңғы 10 жылдықта қыз балалары мен ересек адамдардың легі артуда.

Онлайн ойындар – ол компьютерлік ойындар тек интернетпен қосылады. Оның бірнеше түрі бар: Браузерлік, Тұтынушылық, Казуалды, MUD ойындар. Әрбіріне анықтама берер болсақ:

• Браузерлік – ол ойындар да, Flash, Java деген сияқты программалар қондыруын керек етпейді, оның орнында Web-браузер барлық операциондық жұмыстарды атқарады.

• Тұтынушылық ойындар – ол ойындар арнайы программалардың қондыруын талап ететін ойындар.

• Казуалды – ол ойындар жеңіл әрі оңай ойындар. Мысала: паззл, стрелялкілер және т.б.

• MUD ойындар – көп қолданылатын ойындар. Ол ойындар фэнтези, сиқыр әлемінде ойналады.

          Ал, енді әлем бойынша ең танымал ойындар тізімі мен адамдарға ықпалы туралы шағын ақпаратқа шолу жасап көрейік.

          FORTNITE – Epic Games-тен өмір сүру тренажері шыққаннан бері миллиондаған ойыншылардың жүрегін тез жаулап алды. Мұның себебі PUBG-ге ақша аямайтын адамдар бас тартқан «Корольдік шайқас» тегін режимінің сәтті іске қосылуы болды. Алайда, Fortnite – тің негізгі режимі – бекіністер салу және зомбилермен күресу керек. Сондықтан ойын «патша шайқасы»сәнінен кейін де танымал болады.

          PLAYERUNKNOWN`S BATTLEGROUNDS — Pubg әлемдегі ең танымал онлайн ойындардың біріне айналды: ерте қол жетімді 20 миллионнан астам көшірме сатылды, xbox one және ps4-де іске қосылды, бұл барлық басқа steam ойындарында бір уақытта қолданушылар санынан асып түседі. Battle royale-дің өте сәтті тұжырымдамасы тіпті ойынның техникалық проблемалары мен алаяқтардың көптігіне көлеңке түсірмейді. Playerunknown ‘ s battlegrounds жеңісінің қанша уақытқа созылатыны белгісіз, бірақ дәл қазір бұл жоба ең көп талқыланатын, ойналатын және сәйкесінше ең танымал ойындардың жоғарғы жағында тұр.

          LEAGUE OF LEGENDS — Riot games – тің ақыл-ойы бізде dota 2-ге қарағанда аз танымал, бірақ шетелде жағдай керісінше, онда lol үлкен аудиторияға ие болды. Көптеген кейіпкерлер, қызықты ойын, тұрақты жаңартулар, кең ауқымды esports чемпионаттары ойынның сәттілігінің құрамдас бөлігі болып табылады.

          DOTA 2 — Moba, бұл көптеген Steam пайдаланушыларының кітапханасындағы жалғыз ойын. Егер Dota 2-де ондаған мың сағатты өткізуге болатын болса, неге тағы бір нәрсе орнату керек? Бұл ойын көбінесе уытты қоғамдастық үшін айыпталады, әсіресе RU сегментінде, бірақ бәрі бірдей өкінішті емес. Мұнда жеткілікті ойыншыларды табу оңай.

          WORLD OF TANKS — wargaming-тің әлемге әйгілі mmo әрекеті күн сайын желілік шайқастарға қатысатын бірнеше ондаған миллион «танкистерді» жинайды. World of tanks қызықты жағдайды, егжей-тегжейге назар аудара отырып жасалған көптеген әскери техниканы және оның нақты прототиптерінің ttx сәйкестігін, тәуелді ойын және ойын айналасында қалыптасқан қуатты қауымдастықты қабылдайды. Сіз күндіз-түні wot-та бірнеше ойыншы шайқастарына қарсыластарды таба аласыз. Бұл жоба компьютердегі ең танымал онлайн ойындардың таңдаулы орынын алуға лайық.

          Жоғарыда аталған ойындарды ойнау үшін қаражатты ойын счетына аудару қажет, сол кезде ойынның қызығы артады. Анық, әдемі каританаларды алу үшін тапқан табысын ойынға жұмсайтын адамдардың психологиясында кемістік бар ма?, — деген ой қалытпасады. Тәуелділік туғызған бұл ойындар адам денсаулығы мен психологиясына зияны мол. Бір тәулік уақыттың 4 тен 3 бөлігін, кейді 2 – 3 күн бойы компьютер алдында өткізеді. Бұндай адамның күйін тәуелділік пен салымдылыққа жатқызуға болады. Өз организімінің ұйықтағысы немесе тамақтанғысы келетінін сезіне тұрып, әрекет етпеуі сол процессте онлайн ойынға есі кете салынуы, психологиялық ауытқушылыққа алып келіп соғады. Кейді бұл қалыпта ойыншылар өз әрекеттерін түсінбей, не ішіп не қойғанын ұқмайы. Оған себеп мидың іс – қимылға жауап еретін бөлігінің бар назары ойында.

          Бірнеше қылмыс жағдайы, елімізде онлайн ойынға тәуелділік салдарынан тіркелген деген ақпарат бар. Ақтөбе қаласында, 2013 жылы жасөспірім анасының ойыныға бөгет жасағаны үшін пышақ сұғып өлтірген. Сонымен қатар қимылдың — қозғалыстың аздығы мен дұрыс тамақтанбаудың салдарынан гастрит, остеохондроз аурулары ел ішінде жиіленген. Жүйке аурулары мен агрессивті мінез – құлық игерлерлерінің де қатары көңілді көншітпейді.

Аталған ойындарға бірнеше мемлекет тосқауыл қойған, оның қатарында: Солтүстік Корея, Фелеппин, Қытай, Сауд Арабиясы, Біріккен Араб Әмірліктері, Оңтүстік Корея.

Бұл ойындарды ойнау арқылы елімізіде жоғары оқу орындарына грант берілуде. Алайда бизнеске айналдыру үшін тым әлсіз бағдарлама. Қазіргі таңда бұндай ойын түрлерін кибер спортқа жатқызады, яғни адамның логикасын дамыта дейді.

Өміріміздің көп бөлігін отбасымыз бен дамуға арнайық, бүгінгі ермегіңіз ертеңгі тосқаулыңыз болып жүрмесін…

Хайдарова Сара Есмағамбетқызы