Ертіс бойы өңірі Қазақстанның солтүстік — шығысымен ағатын еліміздегі ең ұзын өзен (1698 км) — Ертіс алыбын алып жатыр.
Ертіс бойында Шығыс Қазақстан және Павлодар облысы орналасқан. Қытайдан бастау алатын бұл өзен еліміздің аумағында Алтай тауларынан бірнеше сала қосып алады.
Олар: Есіл, Тобыл, Ьұқтырма, Шаған, Үлбі, Шар, Күршім, Үлкен бөкен, Қалжыр, Нарын, Алқабек, Ұлан, т.б
Өзен бойында Қазақстандағы ең үлкен бөген — Бұқтырма орналасқан. Одан басқа Шүлбкі, Өскемен бөгендері салынған. Оларда елімізге әйгілі су электр стансалары жұмыс істейді.
Батыс Сібір жазығының бір бөлігі саналатын Ертіс жазығы осы Ертіс өзенінің екі жағының кең алқабын алып жатыр. Жазықты Ертіс өзені екіге бөлгендіктен, оның сол жағалауын көбіне Ертіс бойы, ал оң жағалауын Ертіс сырты деп атайды. Жағалау аңғарында көлдер мен батпақ көп кездеседі.
Шөбі шүйгін, мал жайылымына және шабындыққа қолайлы. Ені жүздеген метрге жететін суы мол Ертіс өзенінде балықтың алуан түрі мекендейді.
«Сен білесің бе?» энциклопедиясы. Құрастырған: Райымбеков Қ.Ж, Байғабылова Қ.Т